معرفی جاذبه های کاشان
دل دو سه روزی کشید، جانب کاشان و دید
جنت و خلدی در آن، جنتیان را مَقَر (هاتف اصفهانی)
کاشان از دیرباز محل زندگی مردمان و مهد تمدن و فرهنگ بوده است. سکه های منقوش و ابنیه بجا مانده از گذشته، سیر پیشرفت و تداوم زندگی را در این ناحیه کهنسال آشکار می سازد. بعد از ظهور اسلام و اعتلای تشیع علوی، مردمان کاشان از نخستین گروندگان به مذهب شیعه بودند و شاید به این دلیل شاهان صفوی به این دیار تعلق خاطر فراوان داشتند. شاه صفی در این شهر درگذشت و شاه عباس دوم نیز در این شهر بر تخت پادشاهی نشست. عهد قاجار دوران گسترش شهر و بازسازی بناهای تاریخی پیشین و بنای عمارت های تازه بود.
این شهر فرهنگ خیز شعرای بزرگی چون کلیم کاشانی (از پیشروان شعر سبک هندی یا اصفهانی)، محتشم کاشانی (صاحب هفت بند معروف در شرح واقعه کربلا؛ به مطلع: باز این چه شورش است که در خلق عالم است) که بقعه اش همکنون از اماکن مقدس شهر کاشان به شمار می رود؛ و همچنین در عصر حاضر نابغه ای چون سهراب سپهری؛ شاعر، نقاش و هنرمند برجسته سبک رمانتیسم کشورمان (که در مشهد اردهال کاشان به خاک سپرده شده) را به خود دیده است.
از نقاط دیدنی و تاریخی کاشان آنوبانینی می تواند به: تپه های باستانی سیلک، باغ و حمام فین، بازار تاریخی کاشان، مسجد آقا بزرگ و خانه های مجلل و تاریخی: عباسیان، بروجردی ها و طباطبایی؛ اشاره کند.
مشهد اردهال؛ آرامگاه سهراب سپهری (سهراب سپهری)
سهراب سپهری دورهٔ ابتدایی را در دبستان خیام کاشان (۱۳۱۹) و متوسطه را در دبیرستان پهلوی کاشان (خرداد۱۳۲۲)گذراند. پس از فارغ التحصیل شدن در دورهٔ دوسالهٔ دانش‌سرای مقدماتی پسران به استخدام ادارهٔ فرهنگ کاشان درآمد. در شهریور ۱۳۲۷ در امتحانات ششم ادبی شرکت نمود و دیپلم دورهٔ دبیرستان خود را دریافت کرد. سپس به تهران آمد و در دانشکدهٔ هنرهای زیبای دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت.
آرامگاه کمال الدین علی محتشم کاشانی (شمس الشعرا، مرثیه سرای مشهور)
کمال‌الدین علی محتشم کاشانی دارای لقب شمس الشعرای کاشانی، مرثیه سرای مشهور ایرانی در آغاز سده ده هجری و هم دوره با پادشاهی شاه طهماسب صفوی درکاشان چشم به دنیا گشود. بیشتر دوران زندگی خود را در این شهر گذراند و در همین شهر هم در ربیع الاول سال 996 هجری قمری درگذشت. مقبره محتشم در خیابان محتشمکاشان واقع و دارای بارگاهی نسبتا باشکوه است. راه رسیدن به آرامگاه از میان کوچه های باریک و تنگ می گذرد که عبور از آنها با اتومبیل کار نسبتا مشکلی است.
آرامگاه شاه عباس اول صفوی (شاه عباس کبیر، شاه عباس بزرگ)
شاه عباس در رمضان 978 ه.ق. / فوریه 1571 م. در هرات دیده به جهان گشود. هنگام ولادت او، پدرش محمد میرزا حکومت هرات داشت. سالهاى کودکى عباس در همین تختگاه پر آوازه خراسان گذشت. در همانجا و در همان سالهاى کودکى، مدتها حکومت اسمىخراسان به او تعلق داشت و از همان دیار هم بود که در آغاز جوانى، عازم تختگاه صفوى درقزوین شد و تخت و تاج پدر را در عهد حیات او به دست گرفت.
آستان حبیب بن موسی بن جعفر (حبیب موسی)
بقعه امام زاده حبیب بن موسی بن جعفر (ع) یا به گویش اهالی "حبیب موسی" واقع در محله پشت مشهد کاشان، از زیارت گاه های معتبر و قدیمی به شمار می رود. قدمت این بقعه مربوط به دوران سلجوقی است. محراب کاشی نفیسی که اواسط قرن هفتم توسط هنرمندان خاندان ابوطاهر کاشانی برای این بقعه ساخته شده؛ در موزه دوران اسلامیتهران نگهداری می شود.
خانه تاریخی بروجردی (مجموعه خانه قدیمی بروجردی)
خانه تاریخی بروجردی که در محله سلطان امیر احمد قرار دارد؛ نمونه یکی از خانه های دوره قاجار است که در سال 1280 ه. ق. ساخته شده و اکنون محل اداره میراث فرهنگیکاشان است. خانه بروجردی ها از معروفترین بناهای شهر کاشان است و تصویر آن به عنوان نماد این شهر شناخته می شود و شاید به همین دلیل بر خلاف دیگر خانه ها بازسازی نشده است و دست نخورده باقی مانده باشد.
حمام سلطان امیر احمد (حمام قاسمی)
از جمله حمام های جالب و دیدنی کاشان، حمام کوی سلطان امیر احمد، معروف به حمام قاسمی است. حمام قاسمی است. این مجموعه از زیباترین حمام های ایران به شمار می رود. بنای فعلی مربوط به دوران قاجاریه است ولی از بررسی آثار برجای مانده دوران قبل از زلزله 1192 هجری قمری کاشان، چنین گفته شده که قدمت حمام مربوط به دوران سلجوقیان است.
خانه عامری ها (مجموعه خانه تاریخی و قدیمی عامری ها)
مجموعه خانه عامری ها یکی از قدیمی ترین خانه های کاشان است که قدمت آن به دوران زندیه می رسد. البته وضعیت فعلی این بنا مربوط به دوران قاچار بوده که به وسیله سهام السلطنه عامری بازسازی گردیده است. این مجموعه دارای هفت حیاط است که چهار حیاط به صورت بیرونی، اندرونی، مهمان خانه، حیط خدمه و سوارکاران نظامی مورد استفاده قرار می گرفته و در سه حیاط دیگر نیز بستگان نزدیک سهام السلطنه سکونت داشته اند. این خانه دارای حمام اختصاصی زنانه و مردانه جدا از هم می باشد.
مسجد و مدرسه آقا بزرگ کاشان
بنای مسجد و مدرسه آقابزرگ یکی از باشکوهترین و زیباترین مساجد دوره قاجار در ایران به شمار می آید. این بنا در خیابان فاضل نراقی کاشان واقع شده است. ساختمان این مدرسه با سرمایه شخصی به نام حاج محمد تقی خانبان طی سال های 1250تا1260 هجری قمری جهت استفاده نماز جماعت و درس و بحث داماد خود، ملا مهدی نراقی دوم، برادر ملا احمد نراقی، ملقب به آقابزرگ بنا شده و به این نام معروف شده است.
مجموعه خانه تاریخی عباسیان
مجموعه خانه عباسیان در خیابان علوی، محله سلطان امیر احمد واقع شده و در حدود سال 1245 ه. ق. به وسیله پدربزرگ آیت الله علوی ساخته شده است. چند سال بعد، حاج سید محمد ابراهیم علوی بروجردی، پدر آیت الله علوی (تاجر چینی و بلور) این مجموعه را توسعه داد و بعد از فوت او این خانه به فرزندش آیت الله علوی، معروف به آقا سید محمد باغ به ارث می رسد.
برج و باروی عهد سلجوقی
در انتهای خیابان علوی، در طرفین خیابان، دو دیوار بلند کاهگلی به چشم می خورد که از بقایای حصار معروف عهد سلجوقی است. این دژ تسخیرناپذیر در اواسط قرن پنجم هجری قمری به همت یکی از رجال نامدار و سخاوتمند، در دولت سلجوقیان به نام خواجه مجدالدین ابوالقاسم کاشانی ساخته شده و بارها جان مردم کاشان را از دست مهاجمین و اشرار نجات داده است. در کنار این دژ، قلعه ای عظیم خودنمایی می کند که به دستور جلال الدین ملک شاه سلجوقی ساخته شده است.
تپه های باستانی سیلک (سیلک کاشان)
ناحیه سیلک (فتح یا و سکون لام در رایج ترین تلفظ) به عنوان یکی از قدیمی ترین مراکز سکنای بشر ماقبل تاریخ در ایران شناخته شده است. تا پیش از آغاز کاوش های علمی، کسی به ارزش باستانی و اهمیت تاریخی آن پی نبرده بود. در سال 1311 هجری خورشیدی، هیاتی فرانسوی به سرپرستی دکتر گریشمن از طرف موزه لوور فرانسه، در این تپه ها به عملیات اکتشافی پرداختند.
باغ فین کاشان (قتلگاه امیر کبیر)
باغ فین کاشان نمونه ستودنی باغ های اصیل ایرانی می باشد که تمام مشخصات و جنبه های مختلف باغ های ایرانی در آن جمع شده است. قرینه سازی محور باغ، خیابان ها و نهرهای متعدد با کفپوش های آبی رنگ و فواره های تعبیه شده که صدای آب را در فضای باغ و ایوان ها می پراکند به این باغ جلوه خاصی داده است. بنای اولیه باغ فین کاشان بنابر تحقیق آنوبانینی به قبل از اسلام بر می گردد و با تمدن 7000 هزار ساله شهر قدیمیسیلک پیوندی دیرینه دارد.
خانه تاریخی آل یاسین (خانه نظام الدین مجتهد کاشانی، اولین نماینده مردم کاشان در مجلس)
خانه آل یاسین متعلق به مرحوم حاج سید محمد تقی پشت مشهدی است که در زمان محمد شاه قاجار ساخته شده و نهایتا به صورت موروسی در اختیار نظام الدین نجتهد کاشانی (آل یاسین)، اولین نماینده مردم کاشان در مجلس شورای ملی بعد از نهضت مشروطه قرار می گیرد. سیستم مرکزی حوضخانه و حیاط خلوت در عین سادگی از ظرافت و لطافت خاصی برخوردار بوده و بسیار زیبا طراحی گردیده است. بنا به تحقیقات آنوبانینی معمار این خانه مشخص نیست.
آرامگاه ملا محسن فیض کاشانی
در ناحیه جنوب غربی کاشان و در کنار گورستان قدیمی فیض، بقعه علامه محدث ملا محسن فیض کاشانی (از بزرگترین علمای اسلامی قرن یازده ه. ق.) قرار دارد که در قرن 13هجری قمری به تقاضای ابو نصر فتح الله خان شیبانی، شاعر بزرگ عصر قاجار توسط فرهاد میرزای قاجار احداث شده است.
.
خانه تاریخی طباطبایی
یکی از دیدنی ترین و زیباترین خانه های تاریخی کاشان، خانه طباطبایی، واقع در خیابان علوی است. این خانه که مشتمل بر یک حیاط مرکزی بزرگ (بیرونی) و دو حیاط خلوت (اندرونی) و یک حیاط متعلق به خدمه منزل می باشد؛ طی سال های 1255 تا 1265 به همت مرحوم حاج سید جعفر نطنزی -از تجار معروف فرش در کاشان- در زمینی به مساحت 4730 متر مربع ساخته شده است.
امیر کبیر (میرزا محمد تقی خان امیر کبیر)
امیر کبیر از بزرگترین خادمان ایران و یکی از آگاه ترین و دلسوزترین وزرای تاریخ ایران در سده های اخیر است. نام اصلی امیرکبیر محمد تقی بود که بعدها تقی گفته می‌‌شد و عناوین و القابی که به دست آورد بدین قرار است: کربلایی محمد تقی، میرزا محمدتقی خان، مستوفی نظام، وزیر نظام، امیر نظام، امیر کبیر و امیر اتابک اعظم. محمد تقی؛ پسر کربلایی قربان، آشپز میرزا عیسی قائم مقام اول بود که در خانه قائم مقام تربیت یافت و در اوایل جوانی به سمت منشی قائم مقام اول به خدمت مشغول گشت و مورد عنایت رجال سیاسی دانشمند قرار گرفت.
